Pandemia z lat 2019-2023 doprowadziła do prawdziwego boom na usługi e-commerce. Dużą pomocą okazały się tym czasie usługi z szeroko pojętego IT, które wsparły biznes oraz pomogły nam przetrwać trudny czas. Czy nie staliśmy się zależni od technologi? Czy sztuczna inteligencja może stać się dla człowieka zagrożeniem?
Zmienia się biznesowa rzeczywistość
Biznesowe prognozy dla e-commerce są obiecujące. Nadchodzą jednak zmiany technologiczne, do których powinniśmy się przygotować. Ale czy da się, prowadzić biznes w całkowitym oderwaniu od człowieka?
„Nic co ludzkie nie jest mi obce” – Terencjusz
W badaniu przeprowadzonym przez Accenture, aż 95 proc. dyrektorów wykonawczych zgadza się, że uczynienie technologii bardziej „ludzką” zwiększa jej szanse wzrostu w każdej dziedzinie(1). W tym ujęciu technologia jest naszym sprzymierzeńcem.
Jednak, warto pamiętać, że to ludzie wpływają na kreowanie biznesowych trendów. W dużej mierze to ich decyzje wyznaczają zachowania rynku. Żeby się na nim utrzymać, konieczna jest elastyczność i umiejętność dostosowywania się do zmian. Czy technologia to wsparcie, czy jednak wróg?
Nie bój się nowości, wykorzystaj je!
Nie demonizujmy zmian technologicznych! Żyjemy w epoce sztucznej inteligencji (ang. AI), która coraz śmielej wkracza do biznesu.
Wykorzystanie AI jest z jednej strony wyzwaniem współczesnej przedsiębiorczości – m.in. postawionym przed branżą e-commerce. A z drugiej strony, ułatwieniem optymalizującym wiele skomplikowanych procesów. Cofnijmy się do czasu pandemii koronawirusa, by odkryć narodziny nowego trendu.
Jak e-commerce wykorzystało swoją szansę?
Pandemia koronawirusa z lat 2019-2023 była dla wszystkich trudnym czasem:
- dla biznesu wiązała się z utratą klientów i zysków ze sprzedaży stacjonarnej,
- dla klientów oznaczała zmianę nawyków konsumenckich.
W tym czasie niebagatelny wzrost zanotował e-handel. Szczególnie skorzystał na tym segment e-commerce, który zwiększył popularność oraz przychody. Przyspieszyły też procesy, które spowodowały pojawienie się nowej siły nabywczej.
Czy pandemia była tylko pretekstem do zmiany?
Jeszcze w czasie trwania pandemii, portal money.pl, przygotował artykuł o jej skutkach dla e-commerce pt. „E-commerce w pandemii Covid-19. Pięć wniosków na przyszłość”. W artykule znajdziemy 5 zaskakujących wniosków na przyszłość.
1. Wydarzenia pandemiczne nie są reprezentatywne dla długotrwałych trendów.
2. Nowi użytkownicy kanału e-commerce w pandemii mają inny profil niż dotychczasowi.
3. Wnikliwa obserwacja trendów to jeden z głównych czynników podejmowania dobrych decyzji.
4. Konkurencja w e-commerce jest coraz silniejsza.
5. Wyzwania operacyjne są równie ważne jak biznesowe.
Powyższe twierdzenia są na pewno odważne, jednak czy prawdziwe? Warto podjąć własną refleksję na ten temat.
Pojawienie się nowego gracza
Skutkiem wspomnianego wcześniej boomu usług e-commerce było ukształtowanie się nowego typu klienta. Bynajmniej nie pojawił się on znikąd, to światowe wydarzenia przyspieszyły jego „przemianę”.
Nowym klient to osoba świadoma, której niestraszne są nowe rozwiązania technologiczne oraz z szeroko pojęte nowinki IT.
Poniższe statystyki pokazują, jak bardzo potrzebowaliśmy przesłanki do zmiany nawyków konsumenckich i dokonywania zakupów online.
A świat e-commerce, retaili oraz dostaw małych i dużych przesyłek po prostu odpowiedział na zapotrzebowanie!
Liczby nie kłamią, czyli o preferencjach zakupów online

Każdego dnia 205 mln osób robi zakupy w sieci. Ludzie kupują produkty spożywcze z dostawą do domu, ubrania, chemię gospodarczą lub wygodnie opłacają potrzebne usługi.
Szacuję się, że 30 proc. populacji korzysta ze sklepów online, których liczba wciąż się zwiększa. Nawet jeśli popatrzymy tylko na usługi, przeceny i okazje, zauważmy, że… dziennie powstaje 24 mln sklepów skupionych na e-retailu (2).
Prognozy wskazują, że do 2024 r. e-commerce będzie kontrolował 20,8% rynku detalicznego, osiągając w 2026 r. sprzedaż na poziomie ponad 8,1 trylionów dolarów w różnych sektorach usługowych (3).
Nowy gracz, nowe zasady
Nowy typ klienta usług e-commerce to osoba konkretna i wymagająca.
Ponadto jest to osoba oczekująca, że… to do niej powinien dostosować się świat e-handlu! Lista oczekiwań jest konkretna:
- sklepy powinny być całodobowe,
- sklepy powinny za pomocą paru kliknięć umożliwiać zakup produktu oraz jego dostawę w wybrany przez nas sposób,
- sklepy powinny udostępniać klientowi niezbędne informacje o produkcie, a kupujący może w spokoju porównywać produkty oraz ich ceny.
Spełnienie powyższych wymagań może okazać się kosztowne, chyba że przedsiębiorca postawi na innowacje. Żyjemy w świecie coraz inteligentniejszych technologi, które ułatwiają nam życie. Dlaczego w takim razie nie wykorzystać sztucznej inteligencji (AI) w biznesie?
Dlaczego AI nie zastąpi człowieka w e-commerce
Postanowiłem zadać to pytanie Chatowi GPT. Sam odpowiedział, dlaczego nie zastąpi człowieka.
Tylko, czy już samo udzielenie poniższych odpowiedzi nie powinno nas (przynajmniej w jakimś stopniu) niepokoić?
- Sztuczna inteligencja może być bardzo zaawansowana w analizie danych i podejmowaniu decyzji.
- Nadal brakuje jej zdolności do empatii i zrozumienia złożonych relacji międzyludzkich, które są często istotne w procesie sprzedaży i obsługi klienta.
- Człowiek posiada niepowtarzalną zdolność do kreatywnego myślenia i generowania innowacyjnych rozwiązań.
- Sztuczna inteligencja może wspomagać w analizie danych i prognozowaniu trendów, ale nie może zastąpić ludzkiej kreatywności w tworzeniu nowych strategii biznesowych czy produktów.
- Ludzie posiadają wrodzoną zdolność do rozumienia kontekstu społecznego i kulturowego, co jest kluczowe w komunikacji z klientami i dostosowywaniu się do ich potrzeb.
- Sztuczna inteligencja może być ograniczona w interpretacji subtelności języka, gestów czy kulturowych norm.
- Ludzie są bardziej elastyczni i adaptują się łatwiej do zmieniających się sytuacji i potrzeb klientów.
- Sztuczna inteligencja może być programowana do reagowania na określone sytuacje, ale może mieć trudności w szybkiej adaptacji do nowych scenariuszy czy niespodziewanych wydarzeń.
- Decyzje podejmowane przez sztuczną inteligencję opierają się na algorytmach i analizie danych, co może prowadzić do sytuacji, w których priorytety biznesowe kolidują z wartościami etycznymi i moralnymi
- Ludzkie intuicje i wartości są trudne do zasymilowania przez sztuczną inteligencję.
Nie obawiajmy się zmian, oswójmy je!
Naturalną zdolnością człowieka jest umiejętność dostosowania się. W tym przypadku pozornie wydaje się być inaczej. Bo oto pojawia się AI, która już przejęła lub w perspektywie najbliższych lat przejmie wiele obowiązków. Rozwinięta moc obliczeniowa już teraz potrafi zrobić za nas wiele, ale najważniejszą umiejętnością jest: dostosowanie się do naszych potrzeb!
Wraz ze zmianami zachodzącymi w świecie i my również podejmujemy inne decyzje. Zmieniamy przyzwyczajenia i zakupowe preferencje. Zmianom próbuje sprostać segment e-handlu, czyli e-commerce. Warto obserwować, jak AI pomaga w robieniu zakupów.
Chociaż technologia w wielu sprawach ułatwia nam życie, to nikt naprawdę nie wie, jaki czeka nas kierunek zmian. Czy będziemy gotowi porzucić swoje przyzwyczajenia i spróbować czegoś nowego? Obecnie trwają pracę nad rozwojem Virtual Reality (VR) oraz przeniesieniem zakupów do zupełnie innej płaszczyzny. Czy przyszłością e-commerce będzie AR (argumented reality) i VR (virtual reality) shopping?
Gromadzimy rzetelne wiadomości z branży oraz potwierdzone newsy. Śledź nasz portal, aby dowiedzieć się, w jakich dokładnie obszarach AI może nam pomóc obecnie, a w jakich dopiero planuje. Nowe technologie w połączeniu z ludzką pomysłowością naprawdę wiele ułatwiają.
Źródła:
- 10 ways AI is transforming ecommerce, www.algolia.com, 17.11.2023 r., https://www.algolia.com/blog/ecommerce/10-ways-ai-is-transforming-ecommerce/ (dostęp z dn. 21.02.2023 r.).
- 11+ Best Use Cases of AI in E-Commerce, www.luigisbox.com, 9.01.2024, https://www.luigisbox.com/blog/ecommerce-ai/ (dostęp z dn. 20.02.2024 r.).
- Artificial Intelligence is Becoming the Future of Ecommerce, www.bigcommerce.com, https://www.bigcommerce.com/articles/ecommerce/ecommerce-ai/ (dostęp z dn. 20.02.2024 r.).
- E-commerce boom, II Edycja Konferencji Online Najlepsze Praktyki dla Logistyki i E-Handlu, 1.02.2021 r., Logistics Manager, https://land.logistics-manager.pl/e-commerce-boom_2021 (dostęp z dn. 20.02.2024 r.).
- E-Commerce Statistics To Know In 2024, www.manaferra.com, https://www.manaferra.com/ecommerce-statistics/ (dostęp z dn. 20.02.2024 r.).
- Marek Kolano, Mastercard, Przemysław Siuba, Mastercard, Kamil Krala, Mastercard, E-commerce w pandemii Covid-19. Pięć wniosków na przyszłość, www.money.pl, 22.11.2021 r., https://www.money.pl/gospodarka/e-commerce-w-pandemii-covid-19-piec-wnioskow-na-przyszlosc-6707595113405184a.html (dostęp z dn. 7.03.2024 r.).
- Krzysztof Mirończuk, E-commerce – jak było w 2023 roku i jak będzie w przyszłości?, www.money.pl, 28.11.2023 , https://www.money.pl/gospodarka/e-commerce-jak-bylo-w-2023-roku-i-jak-bedzie-w-przyszlosci-6967670775962496a.html (dostęp z dn. 20.02.2024 r.).
- Research raport. Technology Vision 2024 Human by design, www.accenture.com, 9.01.2024 r., https://www.accenture.com/content/dam/accenture/final/accenture-com/document-2/Accenture-Tech-Vision-2024.pdf (dostęp z dn. 21.02.2024 r.).
Przypisy
- Research raport. Technology Vision 2024 Human by design.
- E-Commerce Statistics To Know In 2024.
- tamże.