Czy to koniec handlu stacjonarnego? E-commerce i sklep tradycyjny – współistnieją czy rywalizują?

Rozwój internetu wywarł gigantyczny wpływ na sposób robienia zakupów. Postępujące zmiany technologiczne doprowadziły do postawienia kluczowych z punktu widzenia strategii marketingowej pytań: czy e-commerce i handel tradycyjny się wspierają? A może wręcz przeciwnie – rywalizują?

Zmiana sposobu myślenia o handlu

Historia handlu sięga tysięcy lat wstecz. Kiedyś mieliśmy mezopotamskie targowiska, dziś zakupy robimy w centrach handlowych. Chociaż na przestrzeni wieków sprzedaż i zakup towarów w swej istocie polega na tym samym (fizycznej wymianie dobra bądź usługi), inne kwestie uległy zmianie.

Podczas gdy na handel tradycyjny wpływają przede wszystkim takie czynniki jak urbanizacja oraz rozwój transportu, nowe formy dokonywania transakcji powstały w wyniku postępującej cyfryzacji społeczeństwa.

Handel w sieci – narodziny e-commerce

Rozbudowanie sieci internetowej w latach 90-tych ubiegłego wieku dało nowe możliwości myślenia o robieniu zakupów. Już nie trzeba było wychodzić z domu, żeby zaopatrzyć się w konieczne produkty. To właśnie wtedy zaczęły powstawać pierwsze sklepy www takie jak eBay i Amazon. Nie posiadały one jednak takiej formy, jaką znamy dzisiaj.

EBay początkowo nie oferował ani możliwości opiniowania, ani skonsolidowanego systemu do wykonywania transakcji. Raczkował wówczas również model biznesowy przyszłego hegemona e-commerce – połączenie funkcji licytacji oraz sprzedaży przedmiotów na platformie za drobną opłatą.

Od księgarni online do marketplace’u

Amazon zaczynał swoją obecność w sieci jako księgarnia online, dopiero później Jeff Bezos zdecydował się uruchomić Marketplace, dzięki któremu rozpoczęła się era sprzedaży innych produktów przez przedsiębiorców. Dziś Amazon to międzynarodowy gigant na rynku e-commerce, który zajmuje się nie tylko dystrybucją oraz sprzedażą w sieci. Oferuje on liczne usługi i udogodnienia dla swoich klientów takie jak Amazon Prime, Amazon Go, a także Amazon Web Services.

Czy sklepy stacjonarne znikną?

Wyższość sklepu internetowego nad tradycyjnym może Ci się wydać naturalnym następstwem digitalizacji życia społecznego. Wbrew pozorom e-commerce nie zastępuje sklepów stacjonarnych. Wręcz przeciwnie – w większości przypadków mamy do czynienia z synergią między jednym a drugim sposobem prowadzenia biznesu.

Jak Polacy robią zakupy

Po zmianie, do której doszło w czasie pandemii koronawirusa, polscy konsumenci wrócili do robienia zakupów w sklepach stacjonarnych – wynika z badań przeprowadzonych przez EY Future Consumer Index. Podczas gdy w marcu 2021 roku 43% osób ankietowanych odpowiedziało, że do sklepu fizycznego wybiera się rzadziej, o tyle w maju 2022 roku odsetek zmniejszył się do 20%.

Jednocześnie w tym samym raporcie możemy przeczytać, że coraz więcej osób stawia na e-commerce: maj 2022 roku to 33% Polaków kupujących online zamiast stacjonarnie (czyli o 9 pkt. procentowych więcej niż w marcu 2021 roku).

Trend utrzymywał się też w 2023 roku

Według raportu z 2023 roku „E-commerce w Polsce” (przeprowadzonego przez Gemius, IAB Polska i Polskie Badania Internetu) nieznacznie wzrasta odsetek kupujących w sieci. W internecie nabywają dobra przeważnie osoby z dużych miast, które określają swoją sytuację w gospodarstwie domowym jako „średnią”.

Dlaczego badani kupują online?

W ramach tego samego raportu czytamy, że najistotniejszymi czynnikami wpływającymi na chęć dokonania zakupu w internecie są:

dostępność oferty sklepu przez całą dobę,
wygoda zakupów,
brak ograniczenia w kwestii czasu potrzebnego na znalezienie produktu,
lepsze ceny niż w sklepach stacjonarnych.

Kto nie kupuje w sieci?

Osoby mające od 35 do 50 lat; mieszkające albo na wsi, albo w dużym mieście. Do głównych powodów takiego stanu rzeczy respondenci „E-commerce w Polsce” zaliczyli:

niemożność fizycznej oceny produktu,
przyzwyczajenie do robienia zakupów w sklepach stacjonarnych.

Modele integracji handlu stacjonarnego i e-commerce

Jak widzisz, Polacy chętnie korzystają zarówno z jednego, jak i drugiego sposobu na robienie zakupów. W rezultacie jako przedsiębiorca powinieneś uwzględnić panujące trendy i dostosować ofertę do wszystkich kanałów sprzedaży.

W jaki sposób można zintegrować e-commerce i sklep tradycyjny?

Pełen potencjał synergii możesz wykorzystać na wiele sposobów. Do najczęściej wykorzystywanych metod łączenia rozwiązań zakupów w sieci i w realnym świecie zaliczamy:

Model click-and-collect

Klient kupuje produkt online, a odbiera go w sklepie stacjonarnym. Rozwiązanie zyskało na popularności dzięki opcji szybkiego odbioru towaru oraz wygodzie zrealizowania zakupu „w biegu”.

Model click-and-collect będzie wyjątkowo przydatny w przypadku użytkowników smartfonów. To dla Ciebie dobre wieści, szczególnie gdy weźmiemy pod uwagę, że według raportu Santander Consumer Bank „Polaków Portfel Własny: Polacy w Sieci” zdecydowana większość z nas najczęściej korzysta z nich w wolnym czasie do przeglądania internetu.

Jak click-and-collect prezentuje się od strony przedsiębiorcy?

Z punktu patrzenia przedsiębiorcy click-and-collect to metoda na przyciągnięcie konsumentów do sklepów stacjonarnych, a więc i szansa na nakłonienie ich do dokonania impulsywnych zakupów.

Na polskim rynku wiele marek korzysta modelu robienia zakupów w sieci z opcją odbioru w sklepie, w tym:

Model rozszerzonej oferty

Punkt stacjonarny musi się liczyć z ograniczoną przestrzenią wystawową. Tego problemu nie mają sklepy internetowe. W efekcie sklep online może zaoferować szerszą gamę produktów, podczas gdy stacjonarnie zaprezentowane zostaną wyłącznie produkty z największym potencjałem sprzedażowym.

W tym przypadku strategię rozszerzonej oferty znajdziemy w sklepach takich jak:

Model personalizacji oferty

Profilowanie klienta online pomaga sklepom stacjonarnym lepiej poznać potrzeby i zachowania swoich potencjalnych klientów. W rezultacie zwiększasz szansę na zdobycie oraz utrzymanie lojalności konsumentów.

Przydatnymi narzędziami w kontekście budowania przywiązania klientów do swojej marki staną się wszelkie rozwiązania skutkujące wypracowaniem długotrwałych relacji. Innymi słowy, przedsiębiorstwa chętnie sięgają po:

karty i programy lojalnościowe,
spersonalizowane oferty zniżkowe,
systemy zdobywania prezentów,
nośniki marketingowe (newslettery, wydarzenia specjalne, podcasty, location-based advertising i wiele innych).

Przyszłość e-commerce i handlu tradycyjnego

Istnienie e-commerce wspiera prowadzenia sprzedaży w punktach stacjonarnych. Dzięki tego typu współpracy zyski odnoszą zarówno przedsiębiorcy, jak i klienci. Ty możesz rozwijać swój biznes na różnych poziomach, docierać do większej liczby potencjalnych klientów oraz lepiej dopasowywać do nich ofertę. Kupujący zyskają możliwość wygodniejszego nabywania dóbr w dobrych cenach.

Chciałbyś wiedzieć więcej na temat korzyści i wyzwań stojących przed branżą e-commerce? Koniecznie zaobserwuj nasz portal i bądź na bieżąco!