Dane statystyczne są bezlitosne. Szacuje się, że do 2050 roku liczba samochodów na świecie podwoi się i sięgnie nawet dwóch miliardów. Transport drogowy przyczynia się w dużej mierze do coraz większego zanieczyszczenia środowiska. Jak? Generuje 9% światowej emisji CO2. Warto zaznaczyć tu, że aż 62% przypada na pojazdy ciężarowe. Skutkiem tego do atmosfery dostaje się ok. 1,8 mld ton CO2 rocznie.
Brzmi groźnie? Niestety. Ekologia w transporcie ma kluczowe znaczenie dla przyszłości naszej planety, kolejnych pokoleń, wszystkich istot żywych. Działania na rzecz zrównoważonego rozwoju mają na celu ochronę środowiska naturalnego, zapewnienie lepszego zdrowia, bezpieczeństwa energetycznego, innowacji i ogólnego dobrobytu społecznego.
Dlaczego ekologia w branży transportowej jest tak ważna?
Według Europejskiej Agencji Środowiska, jeśli nie zostaną wdrożone skuteczne działania, logistyka może przyczynić się do 40% globalnej emisji dwutlenku węgla do 2050 roku. Branża powoli wprowadza znaczące redukcje w kierunku ekologicznego transportu. Zmiany są w toku. Napędzane przez nacisk spedytorów na odpowiedzialne, ekologiczne łańcuchy dostaw. Według raportu bHFW & Panattoni European Logistics & Supply Chain Sustainability Report 2023:
● 72% spedytorów uwzględnia cele zrównoważonego rozwoju w swoich procesach przetargowych.
● 56% spedytorów jest gotowych rozwiązać umowy, jeśli cele zrównoważonego rozwoju nie zostaną osiągnięte.
● 53% nadawców towarów dyskwalifikuje spedytorów z przetargów, jeśli nie spełniają oni kryteriów zrównoważonego rozwoju.
Transport jest jednym z głównych źródeł emisji gazów cieplarnianych. Bezpośrednio przyczynia się do globalnego ocieplenia i zmian klimatycznych. Całkowite zahamowanie globalnego ocieplenia jest niemożliwe. Jest już na to za późno. Możemy jednak opóźnić cały proces. Zmniejszenie emisji z sektora transportowego — może znacząco wpłynąć na spowolnienie zmian klimatu, ochronę różnorodności biologicznej. Wdrożenie ekologicznych rozwiązań w logistyce i transporcie:
● zmniejsza zanieczyszczenie powietrza, które jest powodem wielu poważnych chorób. Może prowadzić do poważnych zaburzeń funkcjonowania układu oddechowego, sercowo-naczyniowego. Zwiększyć ryzyko przedwczesnej śmierci. Produkcja i wprowadzania na światowe drogi pojazdów niskoemisyjnych, rozwój transportu publicznego, przyczynia się do poprawy jakości powietrza i zdrowia społeczności.
● wzmacnia poczucie bezpieczeństwa energetycznego. Zniwelowanie zależności od paliw kopalnych, które są głównym źródłem energii dla transportu, jest priorytetowe z perspektywy bezpieczeństwa energetycznego. Jest też furtką do niezależności. Rozwój i wdrażanie technologii ekologicznych, takich jak pojazdy elektryczne i paliwa alternatywne, pomaga w dywersyfikacji źródeł energii i zmniejsza ryzyko kryzysów energetycznych.
● przyspiesza rozwój gospodarczy poprzez ukierunkowanie na innowacje. Firmy stają się bardziej konkurencyjne na rynku, a społeczeństwa korzystają z nowych, czystszych i bardziej efektywnych środków transportu.
● poprawia jakość życia. Dobrostan fizyczny i psychiczny społeczeństw.
Promowanie “eko” transportu, takiego jak rowery, komunikacja publiczna zmniejsza korki, poziom hałasu i zanieczyszczenia miast. Szczególnie dużych aglomeracji, gdzie smog jest poważnym problemem. Warto zaznaczyć, że przejście na eko rozwiązania są wymogiem spedytorów i inwestorów.
Ekologia w transporcie 5 najważniejszych trendów
Ekologiczne trendy w transporcie są odpowiedzią na kryzys klimatyczny, potrzeby społeczne. Na normy i przepisy prawne – rozporządzenia Unii Europejskiej.
- Elektryfikacja pojazdów
Trend ten jest bardzo obiecujący i wyróżnia się szeroką perspektywą. Od samochodów osobowych, przez ciężarówki, aż po autobusy i pociągi. Elektryczne pojazdy (EV) emitują znacznie mniej gazów cieplarnianych niż ich odpowiedniki na paliwa kopalne.
- Ulepszanie infrastruktury do ładowania
Inwestycje w ładowarki szybkiego ładowania oraz rozwój sieci stacji ładowania w miejscach publicznych i prywatnych sprawiają, że użytkowanie pojazdów elektrycznych staje się coraz wygodniejsze i dostępniejsze dla szerszego grona użytkowników.
- Zrównoważony transport towarów
W branży logistycznej i transportowej pojawiają się nowe rozwiązania mające na celu zminimalizowanie śladu węglowego. Przykładem jest zwiększenie efektywności operacji poprzez lepsze planowanie tras oraz stosowanie pojazdów niskoemisyjnych. Firmy coraz częściej decydują się także na transport multimodalny, łączący różne środki transportu (np. kolej i drogę), co pozwala na optymalizację kosztów i redukcję emisji CO2.
- Autonomia i nowoczesna technologia
Rozwój technologii autonomicznych pojazdów oraz zastosowanie zaawansowanych systemów zarządzania ruchem opartych na danych i sztucznej inteligencji (AI) ma potencjał do znacznego zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych. Autonomiczne pojazdy mogą być bardziej efektywne w zużyciu paliwa dzięki optymalizacji trasy i prędkości, a inteligentne systemy zarządzania mogą pomagać w zmniejszaniu korków i zwiększaniu przepustowości dróg.
- “Przesiadka” na paliwa alternatywne
Czy samochody elektryczne to jedyny trend w ekomobilności? Oczywiście, że nie! Biopaliwa, wodór oraz paliwa syntetyczne stanowią obiecujące kierunki rozwoju, oferując możliwość redukcji emisji gazów cieplarnianych. Wodór, ze względu na swoje właściwości i efektywność, może odgrywać szczególnie ważną rolę w przyszłości transportu ciężkiego oraz publicznego. Ma to uzasadnienie w danych statystycznych. Według raportu „Dekarbonizacja transportu drogowego” aż 75% respondentów uważa, że przyszłością transportu drogowego jest właśnie wodór.
Który “eko” trend można dziś uznać za najbardziej przyszłościowy?
W pewnym sensie na te pytanie odpowiedzieliśmy już w powyższym akapicie. Pojazdy napędzane wodorem to przyszłość branży transportowej. Dlaczego? Technologia wodorowa oferuje unikalne korzyści, które mogą przyczynić się do głębszej transformacji sektora transportowego. Warto podkreślić, że:
● pojazdy na wodór, zwłaszcza te wykorzystujące ogniwa paliwowe, przekształcają wodór w elektryczność, wytwarzając wodę jako jedyny produkt uboczny. To czyni je niezwykle przyjaznymi dla środowiska, eliminując lokalne zanieczyszczenia powietrza,
● technologia wodorowa może mieć bardzo szerokie zastosowanie. Jej potencjał obserwujemy w wielu segmentach transportu,
● pojazdy wodorowe wyróżniają się szybkością tankowania. Jest to ważne przede wszystkim w transporcie ciężkim. Tutaj czas odgrywa kluczową rolę. Nie wymagają też częstego tankowania. Doceniane to jest w transporcie morskim.
Rozwój technologii wodorowej stoi przed wyzwaniami, takimi jak koszty, infrastruktura tankowania oraz metody produkcji wodoru przyjazne dla środowiska. Obecnie większość wodoru produkowana jest z paliw kopalnych, co podważa jego ekologiczne korzyści. Jednak inwestycje w zielony wodór, produkowany za pomocą odnawialnych źródeł energii, są coraz bardziej popularne. Może to się okazać antidotum na ten problem.
Ekologiczne rozwiązania krytycznym okiem. Przyjrzyjmy się z bliska blaskom i cieniom eko transporcie.
Ekologiczne trendy są nadzieją w dobie rosnących zmian klimatycznych. Przy jednoczesnym wzroście świadomości ekologicznej. Jak to zwykle bywa wszystko ma swoje blaski i cienie. Inicjatywy eko obiecują zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, zanieczyszczenia powietrza i uzależnienia od paliw kopalnych. Jednak, kiedy przyjrzymy się im nieco bliżej, każda z nich niesie ze sobą wyzwania i ograniczenia. Wymagają one krytycznej analizy.
Elektryfikacja Pojazdów
Zalety
– Znaczne zmniejszenie emisji lokalnych zanieczyszczeń i gazów cieplarnianych.
– Niższe koszty eksploatacji i utrzymania pojazdów elektrycznych (EV).
Wyzwania
– Produkcja i utylizacja baterii do EV jest szkodliwa dla środowiska.
– Niedostateczna infrastruktura ładowania może ograniczać adopcję EV, a nadmierna koncentracja stacji ładowania może prowadzić do przeciążeń sieci energetycznych.
Transport w duchu “eko”
Zalety
– Poprawa efektywności i zmniejszenie śladu węglowego poprzez optymalizację logistyki i wykorzystanie pojazdów niskoemisyjnych.
Wyzwania
– Wysokie koszty początkowe i operacyjne adaptacji nowych technologii.
– Trudności w integracji różnych środków transportu w ramach transportu multimodalnego.
Autonomia i nowoczesne technologie
Zalety:
– Optymalizacja ruchu drogowego.
Wyzwania:
– Kwestie bezpieczeństwa i prywatności związane z pojazdami autonomicznymi.
– Nierówny rozwój infrastruktury i technologii może prowadzić do wykluczenia społecznego i geograficznego.
Paliwa alternatywne
Zalety:
– Potencjał do znacznego zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych, zwłaszcza w przypadku biopaliw drugiej generacji i wodoru produkowanego ze źródeł odnawialnych.
Wyzwania:
– Walka o zasoby: produkcja biopaliw może konkurować z produkcją żywności o grunt, wodę.
– Wysokie koszty technologii wodorowych i ograniczona infrastruktura tankowania.
Inwestycje w Infrastrukturę
Zalety:
– Rozwój infrastruktury wspierającej ekologiczne trendy może przyspieszyć wdrażanie nowych technologii.
Wyzwania:
– Konieczność inwestycji publicznych i prywatnych, co może być trudne w okresach ekonomicznych niepewności.
– Ryzyko budowy infrastruktury, która może stać się przestarzała z powodu szybkiego rozwoju technologii.
Ekologia w transporcie — drzwi do lepszego jutra
Ekologiczne trendy w branży transportowej to szansa dla świata. Ich skuteczność zależy od przezwyciężenia szeregu wyzwań technicznych, ekonomicznych i społecznych. Konieczna jest zrównoważona strategia. Tworzona z myślą o dobru społeczeństwa, środowiska naturalnego. Strategia przygotowywana i realizowana z zachowaniem niezbędnej ostrożności, optymalizacji zadań i poszanowania potrzeb wszystkich stron realizowanego projektu.
Źródła:
1.) Unveiling Sustainable Transportation: Current Trends, Advantages, Actionable Tips, and More
2.) HFW & Panattoni European Logistics & Supply Chain Sustainability Report 2023
3.) “Dekarbonizacja transportu drogowego”
4.) “Trendy w międzynarodowym transporcie drogowym w 2023 roku”