Branża TSL jest jednym z najważniejszych sektorów gospodarki. To właśnie ona odpowiada za przemieszczenie się towarów na globalną skalę. Działalność branży obejmuje szeroki zakres operacji. W praktyce oznacza to, że firmy TSL są odpowiedzialne za koordynowanie oraz realizację procesów, dzięki którym produkt trafia od sprzedawcy edo konsumenta. Aby procesy mogły przebiegać w efektywny sposób, potrzebne są jednak profesjonalne kadry. Jakie potrzeby kadrowe ma rynek pracy w branży TSL? Poznaj najnowsze wyzwania i potrzeby, z którymi mierzą się logistyka, transport i spedycja!
Znaczenie TSL w globalnej gospodarce
Współczesna gospodarka nie mogłaby istnieć bez branży TSL. Europa już w 2022 roku była pod tym względem potęgą na rynku – w kategorii logistyki kontraktowej zajmowała ona drugie miejsce na świecie, a tym samym odpowiadała za przychody w wysokości 29% w skali światowej.
Sytuacja na polskim podwórku
Szacunki mówią o tym, że sektor TSL należy do jednego z najistotniejszych w polskiej gospodarce tj. osiąga przychody w wysokości 375 mld złotych, daje zaś 6,5% miejsc pracy. Co jednak niepokojące, w pierwszym kwartale 2024 roku upadło aż 120 firm transportowych – wynika z komunikatu Komitetu Obrony Przewoźników i Pracodawców Transportu. Powód? Większe oraz średnie polskie firmy transportowe nie są w stanie konkurować z dużymi graczami na rynku europejskim.
W styczniu 2024 r. Międzynarodowy Fundusz Walutowy w swojej prognozie ekonomicznej wskazał na potencjał globalnego wzrostu PKB o 3,1%, a także o 3,2% w przyszłym roku. Widać więc światełko w tunelu. Jednocześnie musisz wiedzieć, iż nie bez znaczenia dla sytuacji branży TSL i jej szacowanego wzrostu jest kwestia zatrudnienia. Rozwój e-commerce ściśle wiąże się z potencjałem kadrowym.
Bieżący rynek pracy w branży TSL
Rynek pracy w branży TSL cechuje się dużym zróżnicowaniem. Skąd się to bierze? Głównie ze specyficznej struktury zatrudnienia, która wymaga od firm tworzenia miejsc pracy zarówno dla wysokiej klasy specjalistów, jak i pracowników fizycznych. Bez nich nie można mówić o sprawnie działającej firmie logistycznej.
Zmiany na rynku w branży TSL
Branża zmaga się z dynamicznie zmieniającą się sytuacją rynkową. Przemiany społeczne, gospodarcze oraz polityczne wpływają na to, jak funkcjonują firmy TSL na co dzień. Największe znaczenie w tym kontekście zdają się mieć globalizacja i cyfryzacja. To właśnie one przyciągają specjalistów z branży IT oraz analityków danych, którzy pomagają w optymalizacji procesów logistycznych.
Czytaj więcej…
- Roboty w TSL – najlepsi pracownicy każdego miesiąca – E-commercetimes.pl
- E-commerce INSIGHTS: na czym polega praca e-handlowca? – E-commercetimes.pl
Podejmij wyzwanie: zatrudnij wykwalifikowanego pracownika fizycznego
Z drugiej strony konieczni są też wykwalifikowani pracownicy fizyczni – magazynierzy, operatorzy wózków widłowych. Szczególne znaczenie zyskują jednak kierowcy pojazdów ciężarowych. Wysokie koszty uzyskania kwalifikacji, zmiana pokoleniowa czy wojna za wschodnią granicą Polski przyczyniły się do powstania luki w zatrudnieniu, która – według szacunków Międzynarodowej Unii Transportu Drogowego z 2022 r. – wynosi nawet 80 tysięcy kierowców! Oznacza to, iż w 2023 roku aż 70% polskich firm transportowych miało niedobory na tym stanowisku.
W skali globalnej jest lepiej? Nic z tych rzeczy. Kierowców brakuje na całym świecie – na podstawie danych IRU łącznie niemal 2,8 mln pracowników. To może chociaż będzie lepiej? Niestety nic na to nie wskazuje: prognozy podają, że do 2026 roku 30% zatrudnionych na tym stanowisku odejdzie na emeryturę, gdy tymczasem zastępowalność przez młodych będzie od 4 do 7 razy mniejsza. Oznacza to, iż tylko na Starym Kontynencie może zabraknąć ponad dwóch milionów kierowców.
Rynek pracy w branży TSL jest podatny na regionalne różnice
Duży wpływ na potrzeby firm TSL mają zróżnicowania regionalne. Jak się pewnie domyślasz, znaczenie mają takie czynniki jak:
- dostępność specjalistów z danych dziedzin,
- poziom urbanizacji,
- zaawansowanie rozwoju infrastruktury drogowej,
- dostęp do odpowiedniej edukacji,
- zamożność społeczeństwa oraz jego oczekiwania.
Być może będziesz zaskoczony tym, jak poszczególne rynki różnią się od siebie, a zarazem są od siebie ściśle zależne. Przyjrzyjmy się im…
Europa Zachodnia oraz Europa Środkowo-Wschodnia
Kraje Europy Zachodniej (np. Francja, Niemcy oraz Holandia) cechują się bardzo dobrze rozwiniętą branżą TSL. Na ich wysoką konkurencyjność wpływ mają przede wszystkim lepsze warunki pracy, a także relatywnie wysokie wynagrodzenia. Jednak to Litwa i Polska są krajami tranzytowymi między Wschodem a Zachodem i to właśnie te kraje partycypują głównie w transporcie międzynarodowym Unii Europejskiej. Wyzwaniem dla tych krajów stał się ostatnimi czasy Pakiet Mobilności. W założeniu przepisy te miały m.in.:
- regulować czas pracy kierowców i ich odpoczynków,
- ustalać zasady sprawiedliwej konkurencji,
- określać metody delegowania kierowców.
Praktycy zwracają jednak uwagę na rezultaty Pakietu Mobilności tj. doprowadzenie do odejścia w przeszłość konkurencyjności ceny w stosunku do starych przewoźników z Europy.
Z kolei sam rynek pracy w Polsce w branży TSL cechuje się niższymi wynagrodzeniami niż w krajach Europy Zachodniej. Szczególnie wysokie niedobory kadrowe widać w sektorze transportu międzynarodowego.
Ameryka Północna
Stany Zjednoczone mają niezwykle rozbudowaną branżę TSL, co doskonale widać choćby w tym, że są one drugim największym eksporterem w skali globalnej. Z drugiej strony – tak samo jak w Europie – brakuje tam kierowców. Chociaż względem badań American Trucking Associations z 2021 do 2022 roku zmniejszyła się liczba braków kadrowych z 80 tysięcy do 78 tysięcy, nie zaprzeczysz, że wciąż są to znaczące liczby.
Azja
TSL w Azji napędzany jest dynamicznym wzrostem gospodarczym, a także rosnącą liczbą ludności należącą do klasy średniej. Struktura zatrudnienia w sektorze transportowym zbudowana została jednak przede wszystkim w oparciu o pracowników z niskimi wynagrodzeniami i kwalifikacjami. Skutkiem tego typu podejścia jest niska stabilność zatrudnienia, a także znaczna rotacja zatrudnionych.
Branża TSL szuka przede wszystkim elastyczności
Pracodawcy coraz częściej oczekują od swoich pracowników konkretnych umiejętności, nie zaś papierka. Jest to bardzo dobrze widoczne w branżach związanych z logistyką i transportem, które stawiają na zdolności praktyczne podparte odpowiednimi uprawnieniami. Jakich konkretnie umiejętności potrzebuje obecny rynek pracy w sektorze TSL?
Kompetencje technologiczne
Zdolności związane z obsługą zaawansowanych technologii informatycznych są niezbędne w podlegających cyfryzacji firmach TSL. Przede wszystkim liczą się umiejętności w postaci obsługi systemów TMS oraz WMS.
Kompetencje analityczne
Wyzwania z zakresu analizy danych operacyjnych pozwalają na identyfikację obszarów wymagających restrukturyzacji. Dodatkowo dzięki analityce będziesz mógł liczyć na lepszą optymalizację decyzji biznesowych.
Adaptowalność
Dynamiczne środowisko branży TSL wymaga od pracowników elastyczności. Firmy szukają osób, które potrafią szybko reagować na zmieniające się warunki, podejmować pod presją decyzje, a także skutecznie zarządzać zmianami. Równie istotne okazują się cechy pozwalające na szybkie opanowanie nowych metod pracy czy nowoczesnych technologii.
Kompetencje pozwalające na zarządzanie kryzysami
TSL potrzebuje menedżerów ds. zarządzania kryzysowego. Rosnąca nieprzewidywalność geopolityczna skłania firmy do tworzenia tego typu stanowisk. Dzięki nim ma być łatwiej zarządzać łańcuchami dostaw (np. w obliczu katastrof naturalnych czy cyberataków).
Specjaliści automatycy
Branża dąży do maksymalnej automatyzacji procesów. Naturalną koleją rzeczy jest zapewnienie kadry będącej w stanie dostosować systemy do specyfiki przedsiębiorstwa, a także je później obsłużyć.
Kompetencje miękkie
W tej materii przede wszystkim pożądana jest umiejętność pracy w zespole. Znaczenie jednak zyskują także kreatywne podejście do wyzwań, a także zdolności w postaci skutecznego komunikowania się.
Spójrz prawdzie w oczy – rynek pracy w branży TSL czekają duże wyzwania!
Transport, spedycja oraz logistyka znajdują się przed wieloma wyzwaniami, a zarazem możliwościami. To one będą kształtować branżę w nadchodzących latach, w tym potrzeby kadrowe oraz strategie rekrutacyjne przedsiębiorstw. Aby nadążyć za zmianami, kluczowe okażą się inwestycje w wyspecjalizowanych pracowników, jak również elastyczne podejście do szybko zmieniających się sytuacji. Jeśli chciałabyś dowiedzieć się więcej o trendach panujących w branży TSL, nie zapomnij zaobserwować naszego portalu!
Źródła
1.Branża TSL walczy o utrzymanie pozycji na rynku
2.Spada konkurencyjność polskich przewoźników i rośnie liczba przejęć przez zagranicznych gigantów
3.Branża TSL w obliczu autonomizacji i wojny
4.Jak stabilne są prognozy dla sektora TSL w 2024 roku?
5.Logistyka kontraktowa przebiła oczekiwania na 2023 r. – TSL biznes
6.Brakuje kierowców! Jak rozwiązać największy problem w transporcie drogowym?
8.IRU
9.W Europie może zabraknąć ponad 2 mln kierowców
10.Polska branża TSL tworzy 6 proc. polskiego PKB i jest liderem wśród krajów UE
11.Unijny Pakiet Mobilności – jak branża TSL postrzega zmiany po trzech latach?
12.Pakiet Mobilności – wszystko, co musisz wiedzieć
14.Niedobór kierowców w USA się zmniejszył, ale ze złych powodów
